Alzheimer nedir, Alzheimer hastalığının belirtileri, ilaçları, bakımı, nedenleri, risk faktörleri, teşhisi, aşamaları ve tedavileri
Alzheimer hastalığı nedir?
Alzheimer hastalığı, ilerleyici bir bunama şeklidir. Demans, beyin yaralanmalarının veya hafızayı, düşünmeyi ve davranışı olumsuz yönde etkileyen hastalıkların neden olduğu durumlar için daha geniş bir terimdir. Bu değişiklikler günlük yaşama karışır ve olumsuz etkiler.
Alzheimer Derneği'ne göre, Alzheimer hastalığı bunama vakalarının yüzde 60 ila 80'ini oluşturuyor . Hastalığı olan çoğu kişi 65 yaşından sonra tanı alır. Ondan önce teşhis edilirse, genellikle erken başlangıçlı Alzheimer hastalığı olarak adlandırılır.
Alzheimer için bir tedavi yok, ancak hastalığın ilerlemesini yavaşlatan tedaviler var.
Alzheimer hastalığı bir demans şeklidir. Demansın en yaygın şeklidir. Demans, hafıza kaybını ve akıl yürütme ve düşünme gibi diğer zihinsel yeteneklerin kaybını tanımlamak için kullanılan ve günlük hayatta sorunlara yol açabilecek kadar şiddetli bir terimdir. Alzheimer hastalığı, 1906 yılında hastalığı keşfeden Dr. Alois Alzheimer adını almıştır.
Alzheimer'ın en büyük risk faktörü yaşlanıyor. Ancak, yaşlanmanın normal bir parçası değildir. Alzheimer'ı olan insanların çoğunluğu 65 yaşın üzerinde iken, daha genç birisinde olabilir. Erken başlayan Alzheimer, hastalığın 40'lı veya 50'li yaşlarında bir insanda farkedildiği zamandır. Bu hastalığı olan kişilerin yaklaşık yüzde 5'i bu yaş grubunda.
Bu zamanla giderek kötüleşen bir hastalıktır. Geç aşamalarda, Alzheimer'ı olan biri, etraflarındakilerle iletişim kuramayabilir veya sebep gösteremez. Ayrıca sonunda günlük yaşam için tam zamanlı bakıma ihtiyaç duyacaklar. Alzheimer Birliği'ne göre , Amerika Birleşik Devletleri'nde 6. önde gelen ölüm nedeni. Hastalığı olan birinin ortalama ömrü tanıdan sekiz yıl sonradır, ancak diğer sağlık koşullarına bağlı olarak 20 yıla kadar yaşayabilir. Şu anda bir tedavisi yoktur. Bununla birlikte, ilerlemeyi yavaşlatabilen ve hastalığı olanlar için yaşam kalitesini artırabilen tedaviler vardır.
Alzheimer Gerçekleri
Birçok insan Alzheimer hastalığını duysa da, bazıları tam olarak ne olduğundan emin değil. İşte bu durumla ilgili bazı gerçekler:
- Alzheimer hastalığı kronik devam eden bir durumdur.
- Semptomları yavaş yavaş gelişir ve beyin üzerindeki etkiler dejeneratiftir, yani yavaş bir düşüşe neden olurlar.
- Alzheimer için tedavisi yoktur, ancak tedavi hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir ve yaşam kalitesini iyileştirebilir.
- Herkes Alzheimer hastalığına yakalanabilir, ancak bazı insanlar bunun için daha yüksek risk altındadır. Bu, 65 yaş üstü insanları ve ailenin durumu hakkında olanları içerir.
- Alzheimer ve demans aynı şey değil. Alzheimer hastalığı bir tür demanstır.
- Alzheimer'lı insanlar için beklenen tek bir sonuç yoktur. Bazı insanlar hafif bilişsel hasarla uzun süre yaşar, bazıları ise daha hızlı semptomlar ve daha hızlı hastalık ilerlemesi yaşar.
Her insanın Alzheimer hastalığıyla olan yolculuğu farklıdır.
Alzheimer Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Hafıza sorunları genellikle Alzheimer'ın ilk belirtileridir. Son zamanlarda öğrenilen şeyleri hatırlamak özellikle zordur. Diğer bazı semptomlar:
- yerler veya zamanlar hakkında karışıklık (ilk başta hafif olabilir)
- konuşma ile kelimeleri bulamıyor
- düzenli kullandığınız nesneleri yanlış yerleştirme
- kişilikte değişiklikler
- yeni sinirlilik
- kötü kararlar vermek
- düşünceleri düzenlemede zorluk
- tekrar tekrar işleri tekrarlamak
- şeyleri unutmak ve daha sonra hatırlamamak
- sayısal hesaplamalarda zorluk
- günlük problemlere cevap verme zorluğu
- ruh hali
- paranoya ve başkalarına duyulan güvensizlik (yakın aile veya yakın arkadaşlar dahil)
Herkesin zaman zaman unutkanlık olayları vardır. Ancak Alzheimer hastalığı olan insanlar zaman içinde daha da kötüleşen devam eden davranış ve semptomları sergiler. Bunlar şunları içerebilir:
- randevuları tutma yeteneği gibi günlük aktiviteleri etkileyen hafıza kaybı
- mikrodalga kullanmak gibi bilinen görevlerle ilgili sorun
- problem çözme zorlukları
- konuşma ya da yazı ile ilgili sorun
- zamanlar ve yerler hakkında kafa karıştırmak
- azaltılmış yargı
- azalmış kişisel hijyen
- ruh hali ve kişilik değişiklikleri
- arkadaşlardan, aileden ve topluluktan çekilme
Bu hastalık herkesi aynı şekilde etkilemez, bu nedenle bireyler farklı zamanlarda semptomlar yaşayabilir. Siz veya sevilen biri bu belirtilerden herhangi birine sahipse ve günlük yaşamda sorunlara neden oluyorsa, doktorunuzla konuşmalısınız.
Alzheimer hastalığı Nedenleri ve Risk Faktörleri
Uzmanlar, Alzheimer hastalığının tek bir nedenini belirlemediler, ancak aşağıdakileri de içeren belirli risk faktörlerini belirlediler:
Yaş: Alzheimer hastalığı gelişen çoğu insan 65 yaş ve üstüdür.
Aile öyküsü: Durumu geliştiren acil bir aile üyeniz varsa, onu alma olasılığınız daha yüksektir.
Genetik: Bazı genler Alzheimer hastalığına bağlanmıştır.
Bu risk faktörlerinden bir veya daha fazlasına sahip olmak, Alzheimer hastalığını geliştireceğiniz anlamına gelmez. Sadece risk seviyenizi yükseltir.
Alzheimer ve genetik
Alzheimer'ın tanımlanabilecek tek bir nedeni olmamasına rağmen, genetik kilit bir rol oynayabilir. Özellikle bir gen araştırmacılar için ilgi çekicidir. Apolipoprotein E ( APOE ), yaşlı erişkinlerde Alzheimer semptomlarının başlangıcı ile bağlantılı bir gendir.
Kan testleri, bu genin sizde olup olmadığını belirleyebilir ve bu, Alzheimer'ı geliştirme riskinizi arttırır. Birisi bu gene sahip olsa bile Alzheimer'ı alamayabileceğini unutmayın.
Tam tersi de geçerlidir: Gen olmasa bile birileri hala Alzheimer alabilir. Birisinin Alzheimer'ı geliştirip geliştirmeyeceğinden emin olmanın yolu yok.
Diğer genler, Alzheimer ve erken başlayan Alzheimer riskini de artırabilir.
Alzheimer Hastalığı Evreleri
Alzheimer ilerleyici bir hastalıktır, bu semptomların zaman içinde giderek kötüleşeceği anlamına gelir. Alzheimer yedi aşamaya ayrıldı:
Aşama 1. Bu aşamada herhangi bir belirti yoktur, ancak aile öyküsü temelinde erken tanı olabilir.
Aşama 2. En erken belirtiler, örneğin unutkanlık gibi görünür.
Aşama 3. Az hafıza ve konsantrasyon gibi hafif fiziksel ve zihinsel bozukluklar ortaya çıkar. Bunlar yalnızca kişiye çok yakın biri tarafından farkedilebilir.
Aşama 4. Alzheimer bu aşamada sıklıkla teşhis edilir, ancak yine de ılımlı olarak kabul edilir. Hafıza kaybı ve günlük görevleri yerine getirememe durumu açıktır.
Aşama 5. Orta ila şiddetli semptomlar sevdiklerinizden veya bakıcılardan yardım gerektirir.
Aşama 6. Bu aşamada, Alzheimer hastası bir kişinin yemek yeme ve giydirme gibi temel görevlerde yardıma ihtiyacı olabilir.
Aşama 7. Bu Alzheimer'ın en şiddetli ve son aşamasıdır. Konuşma kaybı ve yüz ifadeleri olabilir.
Bir kişi bu aşamalar boyunca ilerledikçe, bir bakıcının desteğini arttırması gerekir.
Alzheimer Testleri
Alzheimer hastalığı için kesin bir test yoktur. Bununla birlikte, doktorunuz teşhis konunuzu belirlemek için muhtemelen birkaç test yapacaktır. Bunlar zihinsel, fiziksel, nörolojik ve görüntüleme testleri olabilir.
Doktorunuz zihinsel durum testi ile başlayabilir. Bu, kısa süreli hafızanızı, uzun süreli hafızanızı ve yer ve zamana yönlenmenizi değerlendirmelerine yardımcı olabilir. Örneğin, size sorabilirler:
hangi gün
başkan kim
kısa bir kelime listesini hatırlamak ve hatırlamak
Sonra, muhtemelen fiziksel bir sınav yapacaklar. Örneğin, kan basıncınızı kontrol edebilir, kalp atış hızınızı değerlendirebilir ve sıcaklığınızı alabilirler. Bazı durumlarda, laboratuarda test etmek için idrar veya kan örnekleri toplayabilirler.
Doktorunuz ayrıca, enfeksiyon veya inme gibi akut bir tıbbi sorun gibi diğer olası teşhisleri ekarte etmek için nörolojik bir muayene yapabilir . Bu sınav sırasında, reflekslerinizi, kas tonunuzu ve konuşmanızı kontrol edeceklerdir.
Doktorunuz ayrıca beyin görüntüleme çalışmaları da isteyebilir. Beyninizin resimlerini oluşturacak olan bu çalışmalar şunları içerebilir:
Manyetik rezonans görüntüleme (MRI). MRG'ler inflamasyon, kanama ve yapısal sorunlar gibi temel belirteçleri toplamaya yardımcı olabilir.
Bilgisayarlı tomografi (BT) taraması. BT taramaları , doktorunuzun beyninizde anormal özellikler aramasına yardımcı olabilecek X-ışını görüntüler.
Pozitron emisyon tomografi (PET) taraması. PET tarama görüntüleri doktorunuzun plak birikimini algılamasına yardımcı olabilir . Plak Alzheimer semptomları ile ilgili bir protein maddesidir.
Doktorunuzun yapabileceği diğer testler, Alzheimer hastalığı riskinizin yüksek olduğunu gösteren genleri kontrol etmek için kan testlerini içerebilir.
Alzheimer İlaçları
Alzheimer hastalığının bilinen bir tedavisi yok. Bununla birlikte, doktorunuz semptomlarınızı hafifletmek ve hastalığın ilerleyişini mümkün olduğu kadar geciktirmek için ilaçlar ve diğer tedaviler önerebilir.
Alzheimer'ın ılımlı olması için doktorunuz donepezil (Aricept) veya rivastigmin (Exelon) gibi ilaçlar verebilir. Bu ilaçlar beyninizde yüksek seviyelerde asetilkolinin korunmasına yardımcı olabilir. Bu, hafızanıza yardımcı olan bir tür nörotransmiterdir.
Orta ila şiddetli Alzheimer tedavisi için doktorunuz donepezil (Aricept) veya memantin (Namenda) reçete edebilir. Memantin, aşırı glutamatın etkilerinin engellenmesine yardımcı olabilir. Glutamat Alzheimer hastalığında daha yüksek miktarlarda salınan ve beyin hücrelerine zarar veren bir beyin kimyasaldır.
Doktorunuz ayrıca Alzheimer ile ilgili semptomları tedavi etmek için antidepresanlar, antianksiyete ilaçları veya antipsikotikler önerebilir. Bu semptomlar şunları içerir:
depresyon
huzursuzluk
saldırganlık
çalkalama
halüsinasyonlar
Aşağıda AD semptomlarının gelişimini önlemek veya yavaşlatmak için en çok reçete edilen ilaçların örnekleri verilmiştir. Bu ilaçların ne kadar etkili olduğu kişiden kişiye değişebilir. Bu ilaçların tümü, AD giderek kötüleştikçe zamanla daha az etkili hale gelir.
Donepezil (Aricept): Bu ilaç, hafif, orta ve ağır AD semptomlarını geciktirmek veya yavaşlatmak için kullanılır. Bir tablet veya parçalayıcı tablet içinde gelir.
Galantamin (Razadyne): Bu ilaç, hafif ila orta şiddette AD semptomlarını önlemek veya yavaşlatmak için kullanılır. Bir tablet, uzatılmış salimli bir kapsül veya oral bir çözelti (sıvı) halinde gelir.
Memantin (Namenda): Bu ilaç bazen Aricept, Exelon veya Razadyne ile birlikte verilir. Orta veya şiddetli AD semptomlarını geciktirmek veya yavaşlatmak için kullanılır. Bir tablet, uzatılmış salımlı bir kapsül ve oral çözelti halinde gelir.
Rivastigmin (Exelon): Bu ilaç, hafif ila orta şiddette AD semptomlarını önlemek veya yavaşlatmak için kullanılır. Bir kapsül veya uzatılmış salımlı transdermal yama içinde gelir.
Memantin uzatılmış salıverme ve donepezil (Namzarik): Bu ilaç kapsülü, orta ila şiddetli AD'yi tedavi etmek için kullanılır. Donepezil kullanan ve malzemelere kötü tepki vermeyen bazı insanlar için reçete edilir. Hiçbir kanıt, altta yatan hastalık sürecini önlediğini veya yavaşladığını göstermez.
Uyarı: Bu yazımız genel bilgilendirme yazısıdır. Resmi, Hukuki veya Tıbbi bir sorumluluğu yoktur. Hastalıkla ilgili gerçek bilgiler için doktorunuza başvurunuz.
0 Comments: